3 κούτες μόνο: Μια προσωπική εμπειρία από μια πρόσφατη μετακόμιση

Πρόσφατα μετακόμισα από τα Γιάννενα στην Αθήνα. Και ήταν μια σχετικά εύκολη μετακόμιση, τουλάχιστον σε έναν κρίσιμο για μένα τομέα: είχα μόνο 3 μετρίου μεγέθους κούτες με χαρτί, κυρίως βιβλία και φωτοτυπίες. Οι 3 κούτες δεν είναι βέβαια το σύνολο των έντυπων βιβλίων μου: έχω πολύ πολύ περισσότερα στο πατρικό μου στην Αθήνα. Και επίσης έχω πολλά αποκόμματα εφημερίδων, τεύχη από περιοδικά, πακέτα με εκτυπωμένα χαρτία και άλλο συναφή. Θέλω να πω: το χαρτί που μετακόμισα δεν είναι όλο το χαρτί που έχω, αλλά και πάλι, μόνο 3 κούτες χαρτί σε μια μετακόμιση μου φαίνεται κατόρθωμα – τουλάχιστον για τα δικά μου δεδομένα.

Το προφανές είναι ότι τα e-books με βοήθησαν να περιορίσω τα έντυπα βιβλία που συγκέντρωσα στα Γιάννενα. Στην πραγματικότητα, με βοήθησαν περισσότερο από όσο φαίνεται: η μεγάλη πλειοψηφία των βιβλίων που είχα τα είχα αγοράσει πριν αποκτήσω δική μου συσκευή. 

Τα έντυπα βιβλία που περιορίστηκαν περισσότερο είναι τα λογοτεχνικά. Και αυτό για δύο λόγους. Πρώτον, γιατί συχνά επέλεγα τα τελευταία χρόνια λογοτεχνικά βιβλία με κριτήριο και το αν ο τίτλος υπάρχει και σε ηλεκτρονική μορφή, άσχετα με το αν ήταν στα αγγλικά ή τα ελληνικά. Και δεύτερον, γιατί πολλά λογοτεχνικά βιβλία είναι στην πραγματικότητα μιας χρήσης: διαβάζονται γρήγορα και μια φορά μόνο και μετά απλά σκονίζονται στο ράφι τους.

Λεξικά και γενικότερα βιβλία αναφοράς επίσης αντικαταστάθηκαν σε μεγάλο βαθμό από κάτι που δε θα ονομάζαμε ηλεκτρονικά βιβλία, αλλά site: τη Wikipedia, το δωρεάν νεοελληνικό λεξικό του Ιδρύματος Τριανταφυλλίδη, το The Free Dictionary και το Google Translate και, τελικά, με τη μηχανή αναζήτησης της Google. Σας αρέσουν οι χάρτες και οι άτλαντες; Εμένα ναι. Και εξακολουθούν να μου αρέσουν, αλλά αν θέλω απλά να κοιτάξω κάτι πηγαίνω στο Google Maps ή τη Wikipedia. Και ούτω καθεξής.

Η απελευθέρωση από το χαρτί όμως πηγαίνει πολύ πέρα από τα βιβλία.

Τα προηγούμενα χρόνια, για παράδειγμα, εκτύπωνα πολύ πολύ λιγότερο σε σχέση με παλιότερα. Το Kindle μου βοήθησε, αλλά δεν ήταν καθόλου μόνο του. Πολλά άρθρα που ήθελα να διαβάσω τα έστελνα από τον browser του laptop μου στο Kindle, αλλά η αλήθεια είναι ότι πολύ περισσότερα τα διάβασα κατευθείαν στο laptop μου και κυρίως στο κινητό μου, ένα αρκετά μέτριο για τα σημερινά δεδομένα smartphone με Android, το Samsung Galaxy Ace πρώτης γενιάς.

Γενικότερα υποχώρησε η αίσθηση που είχα ότι για να κρατήσω ένα δημοσίευμα από την εφημερίδα θα έπρεπε να το κόψω. Εδώ και καιρό το ιντερνετικό αρχείο των εφημερίδων, σε συνδυασμό βέβαια με το Google, είναι όλο και πιο επαρκές. Αλλά και αν θέλω να αρχειοθετήσω κάτι ηλεκτρονικά, μια σελίδα στο internet π.χ., καταφεύγω στο Evernote με τα ισχυρότατα εργαλεία αρχειοθέτησης, ταξινόμησης και αναζήτησης που διαθέτει. Τα bookmarks (“σελιδοδείκτες”) στον υπολογιστή παίζουν ένα επικουρικό ρόλο. Πάντως, δεν αποθηκεύω ολόκληρες σελίδες με “Save as” όπως παλιότερα ούτε κάνω δύσχρηστα screenshots.

Προφανώς, δεν απαλλάχτηκα εντελώς από το χαρτί όλα αυτά τα χρόνια. Για παράδειγμα, εξακολουθώ να αγοράζω έντυπη εφημερίδα, αν και συνήθως μόνο μια φορά την εβδομάδα. Για τις ελληνικές εφημερίδες πιστεύω ότι είναι ακόμα μια καλή λύση, αν ενδιαφέρεται κανείς για μια πιο συνολική και περιεκτική εικόνα της επικαιρότητας. Εξάλλου, ούτε οι ξενόγλωσσες εφημερίδες έχουν λύσει ακόμα τον ψηφιακό γρίφο.

Σε πολλούς τομείς το χαρτί είναι ακόμα παρόν, π.χ. στην εκπαίδευση, τη δημόσια διοίκηση και πολλές ιδιωτικές επιχειρήσεις. Σε πολλές περιπτώσεις δεν υπάρχει καν η επιλογή να κάνεις κάτι ψηφιακά. Και πολλά βιβλία στα ελληνικά δεν έχουν καν ηλεκτρονική έκδοση κάποιου είδους.

Και όμως, προσωπικά, είδα αυτές τις 3 κούτες ως την απόδειξη μιας μεγάλης βελτίωσης.