Γιατί τα νομοσχέδια SOPA και PIPA δε βλάπτουν μόνο τις ελευθερίες, αλλά και αντιλαμβάνονται λάθος την “πειρατεία”

Πηγή: Ars Technica

Το internet έχει κατακλυστεί σήμερα από διαμαρτυρίες ενάντια σε δύο νομοσχέδια στο αμερικανικό Κονγκρέσο “για την καταπολέμηση της πειρατείας”. Τα site που συμμετέχουν είναι πολλά και από τα σημαντικότερα στο internet με το blackout στην αγγλόφωνη Wikipedia να έχει γίνει ιδιαίτερα αισθητό. 

Τα δύο νομοσχέδια, τα “Stop Online Piracy Act” (SOPA) στη Βουλή των Αντιπροσώπων και “Protect IP” (PIPA) στη Γερουσία, προβλέπουν την εξαφάνιση από τις μηχανές αναζήτησης στις ΗΠΑ σελίδων που διαθέτουν ή προωθούν “πειρατικό περιεχόμενο”, την αδυναμία πρόσβασης από τις ΗΠΑ ακόμα και αν πληκτρολογήσει κανείς τη διεύθυνσή τους, τον αποκλεισμό τους από τα διαφημιστικά δίκτυα και από τις υπηρεσίες πληρωμών με πιστωτικές κάρτες ή το PayPal.  Όλα αυτά μετά από καταγγελία του κατόχου πενυματικών δικαιωμάτων και εισαγγελική εντολή. Ο διακηρυγμένος στόχος, ειδικά της ένωσης των κινηματογραφικών στούντιο του Χόλιγουντ Μotion Picture Association of America που είναι ο κύριος υποστηρικτής τους, είναι να καταπολεμηθεί η ελεύθερη διανομή περιεχομένου με πνευματικά δικαιώματα και όλοι να πληρώνουν για το ψηφιακό περιεχόμενο, ταινίες, μουσική και βιβλία.

Οι επικριτές των νομοσχεδίων, ανάμεσά τους και η Wikipedia, δικαιολογημένα υπογραμμίζουν ότι τέτοια μέτρα θα καταστρέψουν το internet και θα περιορίσουν τις δημοκρατικές ελευθερίες. Ιδιωτικές εταιρείες και η αμερικανική κυβέρνηση θα μπορούν να προκαλέσουν την εξαφάνιση από το internet ολόκληρων site ή να τα οδηγήσουν οικονομική ασφυξία μέχρι να κλείσουν. Ακόμα και δημοφιλή site, όπως το YouTube, το Twitter, το Facebook και η Wikipedia , των οποίων το περιεχόμενο ή τα link που μοιράζονται οι χρήστες τους, δεν τηρούν πάντοτε τους κανόνες copyright, θα μπορούν να θεωρηθούν ότι παραβιάζουν τα πνευματικά δικαιώματα και να κινδυνεύσουν. Ακόμα χειρότερα, νέες, αντίστοιχα πρωτοποριακές υπηρεσίες θα είναι δύσκολο να ξεκινήσουν. Η ασφάλεια του internet θα βρεθεί σε μόνιμο κίνδυνο αφού το σύστημα της αντιστοίχισης των site με τη διεύθυνσή τους (Domain Name System) θα υπονομευθεί. Τέλος, επισημαίνεται πως οι ιδιοκτήτες πνευματικών δικαιωμάτων διαθέτουν ήδη αρκετά νομικά εργαλεία: την αναφορά και διαγραφή παράνομων αρχείων από υπηρεσίες διαμοιρασμού, το κατέβασμα βίντεο από το YouTube, τη μήνυση των διαχειριστών τέτοιων σελίδων.

Παρόλο που οι νόμοι θα αφορούν μόνο τις ΗΠΑ, η επίπτωσή τους σε όλον τον κόσμο θα είναι άμεση, λόγω του ειδικούς βάρους της χώρας, αλλά και γιατί σε αυτήν την χώρα ακριβώς είναι η έδρα των περισσότερων σημαντικών εταιρειών του internet σήμερα.

Πέρα από αυτά όμως, βρισκόμαστε μπροστά στη χρησιμοποίηση του “πολέμου κατά της πειρατείας” ως εργαλείου λογοκρισίας. Οι υπαρκτές ή πιθανές παραβιάσεις πνευματικών δικαιωμάτων θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να κατασταλούν αντιπολιτευτικές ή επικριτικές απόψεις για τις κυβερνήσεις. Το internet θα κατακερματιστεί σε πολλά επιμέρους, εθνικά δίκτυα ασφυκτικά ελεγχόμενα από την κάθε εθνική κυβέρνηση. Απίθανο; Ας δούμε πώς αντιμετωπίζει το internet η Κίνα ή πώς αντιμετωπίστηκε κατά την “Αραβική Άνοιξη”. Και για ένα πιο δυτικό παράδειγμα, ας δούμε την πρόταση για ένα “internet kill switch” στις ΗΠΑ, που θα “κλείνει” το internet ή τμήματά του όταν “συντρέχουν λόγοι εθνικής ασφαλείας”.

Ο όρος “πειρατεία” έχει καθιερωθεί από τη μουσική βιομηχανία για να στιγματίσει το ανέβασμα και τη χωρίς εξουσιοδότηση διανομή έργων με πνευματικά δικαιώματα. Αλλά γιατί κάποιος ανεβάζει μια ταινία, ένα μουσικό άλμπουμ ή ένα βιβλίο στο internet και κάποιος άλλος το κατεβάζει χωρίς να γνωρίζει την αξιοπιστία αυτού που του δίνει τα αρχεία;

Υπάρχουν πάντα αυτοί που, πάντα και υπό οποιεσδήποτε συνθήκες θα επιδιώξουν να κατεβάσουν δωρεάν – και αυτούς δύσκολα θα τους σταματήσει ο όποιος νόμος. Από την άλλη, πολλοί που κατεβάζουν περιεχόμενο αλλιώς δεν υπήρχε περίπτωση ποτέ να το δουν, να το ακούσουν ή να το διαβάσουν. Αυτές οι περιπτώσεις εξηγούν και γιατί τα μαθηματικά του “τόσα παράνομα αντίγραφα x τόσα ευρώ = χάσαμε τόσα εκατομμύρια/δισεκατομμύρια ευρώ” είναι λανθασμένα.

Για τη μεγάλη πλειοψηφία όμως τα πράγματα είναι διαφορετικά. Ο Τιμ Ο’ Ράιλι, ιδρυτής της O’Reilly Media, μας το εξηγεί: η “πειρατεία” είναι “κυρίως το αποτέλεσμα της αποτυχίας της αγοράς, της απροθυμίας ή ανικανότητας των υπαρχουσών εταιρειών να προσφέρουν τα προϊόντα τους σε τέτοια τιμή ή με τέτοιο τρόπο ώστε οι πιθανοί πελάτες τους να τα θέλουν”.

Διαφορετικά ειπωμένο, αν η ταινία, η μουσική, το βιβλίο, παρέχονται μέσα από καλές και αξιόπιστες υπηρεσίες, χωρίς γεωγραφικούς περιορισμούς και ασυμβατότητες και σε σωστή τιμή, έχει αποδειχτεί ότι οι καταναλωτές στη μεγάλη τους πλειοψηφία δεν έχουν πρόβλημα να πληρώσουν και δεν έχουν λόγο να μην πληρώσουν. Γιατί η επί πληρωμή υπηρεσία θα κοστίζει μεν, αλλά θα είναι καλύτερη από το γειτονικό μας torrent, αντί και να πληρώνει κανείς και όλα να είναι δυσκολότερα από το να κατέβαζε “πειρατικά” το περιεχόμενο που θέλει.