Συμφωνία Creative Commons με ΕΛΛ/ΛΑΚ – οι άδειες καλύπτουν και τα ebooks

Η πορεία των αδειών Creative Commons στην Ελλάδα και τον κόσμο

Προγραμματική συμφωνία συνεργασίας με τον διεθνή μη κερδοσκοπικό οργανισμό Creative Commons υπέγραψε η Εταιρεία Ελεύθερου Λογισμικού/Λογισμικού Ανοικτού Κώδικα, κερδίζοντας ουσιαστικά την επίσημη αναγνώριση των προσπαθειών που καταβάλλει από το 2007 ώστε να αυξηθεί η διάθεση έργων στο ευρύ κοινό κατά τρόπο που να επιτρέπει το νόμιμο διαμοιρασμό, την αναπαραγωγή και την περαιτέρω χρήσή τους, εάν το επιθυμεί ο δημιουργός τους. H συμφωνία αφορά σε Ελλάδα και Κύπρο.

Η διάδοση των αδειών Creative Commons εμφανίζεται σημαντική: 350 εκατομμύρια αδειοδοτημένες πηγές από 70 χώρες. Μουσική, κείμενα, οπτικο-ακουστικά και καλλιτεχνικά έργα διατίθενται από δημιουργούς με τρόπο που οι ίδιοι έχουν καθορίσει, σχετικά με την αναφορά του ονόματός τους, την δυνατότητα εμπορικής χρήσης του έργου ή όχι, τη δημιουργία παράγωγων έργων ή ακόμα και την ελεύθερη διανομή με μόνο όρο την αναφορά στην πηγή.

Επιλέξτε άδεια βήμα-βήμα

Στην Ελλάδα, οι άδειες CC έχουν μεταφερθεί στο ελληνικό Δίκαιο από το 2007, έξι χρόνια μετά την ίδρυση του οργανισμού Creative Commons το 2001. Η διάδοση των αδειών Creative Commons έχει ως αποτέλεσμα τον εμπλουτισμό της Wikipedia, της δημοφιλούς διαδικτυακής εγκυπλοπαίδειας, αφού αποτελεί προϋπόθεση για τη διάθεση του περιεχομένου, όπως και σε άλλες πλατφόρμες συλλογικής δημιουργίας.

Επιπλέον, η διαρκής διάθεση νέων έργων με τέτοιες άδειες έχει δώσει νόημα στην αναζήτηση στο Διαδίκτυο για τέτοια έργα: Google, Yahoo, Bing, BlipTV επιστρέφουν αποτελέσματα για έργα που είναι διαθέσιμα με κάποια άδεια Creative Commons.

Βρείτε έργα με Creative Commons ξεκινώντας την αναζήτηση από το creativecommons.gr

Αναγνώριση των αδειών CC από το YouTube

Ένα μεγάλο βήμα για την αναγνώριση των αδειών Creative Commons παγκοσμίως έγινε όταν πρόσφατα το YouTube πρόσθεσε την άδεια CC BY (Creative Commons Αναφορά Δημιουργού) ως επιλογή κατοχύρωσης για τους χρήστες του: όταν θέλει κάποιος να ανεβάσει ένα video στο YouTube, έχει την επιλογή είτε να το παρέχει με την προκαθορισμένη άδεια (Stadard YouTube Lisence) είτε με την CC BY. Οι δημιουργοί έχουν επίσης τη δυνατότητα να αλλάξουν την άδεια σε υπάρχοντα βίντεο.

Το YouTube έφτιαξε μια βιντεοθήκη Creative Commons που περιέχει 10.000 βίντεο κατοχυρωμένα με την άδεια CC BY, με υλικό από οργανισμούς όπως το CC SPAN, το PublicResource.org, Voice of America και το Al Jazeera. Αυτή η βιντεοθήκη θα αποτελεί μια βάση δεδομένων. Οι χρήστες θα έχουν πρόσβαση σε αυτό το περιεχόμενο το οποίο θα μπορούν να επιμελούνται και να χρησιμοποιούν με όποιο τρόπο θέλουν για δικά τους πρότζεκτ.

Το πρόγραμμα YouTube Video Editor πλέον διαθέτει μια ταμπέλα CC, η οποία επιτρέπει στους χρήστες να ψάξουν την βιντεοθήκη των Creative Commons και να επιλέξουν από εκεί τα βίντεο που θέλουν να χρησιμοποιήσουν και να δημιουργήσουν νέα βασισμένα σε αυτά. Αυτό που έχει εξαιρετικό ενδιαφέρον είναι ότι όταν παράγεται ένα βίντεο που έχει προέλθει από τον συνδυασμό υλικού προστατευμένου από την άδεια CC BY, αυτόματα αναφέρονται τα βίντεο που χρησιμοποιήθηκαν με παραπομπή από κάτω. Από την στιγμή λοιπόν που η άδεια CC BY υπάρχει ως επιλογή αδειοδότησης, η βιντεοθήκη των Creative Commons θα μεγαλώνει όσο περισσότεροι χρήστες χρησιμοποιούν την εν λόγω άδεια.

Μερικά παραδείγματα

Στην Ελλάδα, όλες οι αποφάσεις των Δημόσιων Αρχών που αναρτώνται στο Διαδίκτυο στο πλαίσιο του προγράμματος Δι@υγεια μπορούν να χρησιμοποιηθούν με μοναδικό όρο χρήσης την αναφορά στην πηγή. Ομοίως, όλες οι πληροφορίες στους δικτυακούς τόπους του Γραφείου του Πρωθυπουργού, του Γραφείου του Αντιπροέδρου, του OpenGov.gr και τουgeodata.gov.gr. Η χρήση αδειών Creative Commons ενθαρρύνονται σε όλα τα έργα που χρηματοδοτούνται από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Ψηφιακή Σύγκλιση».

Τον Ιούνιο του 2011, η Γενική Γραμματεία Νέας Γενιάς και η Επιτροπή του Ιστορικού Αρχείου Ελληνικής Νεολαίας, επιθυμώντας να καταστήσουν προσιτά στους ερευνητές και σε κάθε ενδιαφερόμενο τα βιβλία του ΙΑΕΝ, αποφάσισαν να προχωρήσουν στην ψηφιοποίησή τους, προκειμένου να διατεθούν στο Διαδίκτυο με άδεια χρήσης Creative Commons (Αναφορά προέλευσης – μη εμπορική χρήση) και να κυκλοφορήσουν σε DVD. Διατίθενται τα 47 βιβλία που έχουν εκδοθεί ως τώρα (Μάιος 2011), σε 56 τόμους (περί τις 24.000 σελίδες). Στην διαδικτυακή εφαρμογή, ο χρήστης βλέπει καταρχήν τις εικόνες των σελίδων (αρχεία GIF) μπορεί όμως κατά βούληση να ανοίγει και τα αντίστοιχα HTML αρχεία, προκειμένου να εντοπίζει εύκολα τις λέξεις που αναζητεί και ενδεχομένως να αντιγράφει αποσπάσματα κειμένου.

Επίσης, ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το Open Book (Ανοικτή Λογοτεχνία στο Διαδίκτυο) με τη διάθεση της συλλογικής διηγημάτων από 15 συγγραφείς υπό τον τίτλο Δήγμα Γραφής -μια ντουζίνα και τρία διηγήματαυπό μορφή ψηφιακού βιβλίου με άδεια Creative Commons με απαίτηση για την αναφορά προέλευσης, μη εμπορική χρήση και παρόμοια διανομή για τυχόν παράγωγα έργα.