b.ook.gr: ο διαγωνισμός για έναν ελληνικό ηλεκτρονικό αναγνώστη ολοκληρώθηκε χωρίς νικητή
Ολοκληρώθηκε ο “Ανοιχτός Διαγωνισμός Ιδεών: Σχεδιασμός Ψηφιακού Αναγνώστη Βιβλίων και Συνοδευτικής Πλατφόρμας Διαχείρισης Περιεχομένου” που διοργάνωνε το Πανεπιστήμιο Πατρών και η Εταιρεία Ελεύθερου Λογισμικού / Λογισμικού Ανοικτού Κώδικα, υπό την αιγίδα της Ειδικής Γραμματείας Ψηφιακού Σχεδιασμού.
Σκοπός του διαγωνισμού, που η σελίδα του στο internet έχει τη χαρακτηριστική ονομασία b.ook.gr, ήταν να κατατεθούν προτάσεις για τη δημιουργία ενός ηλεκτρονικού αναγνώστη (e-book reader), με κύριο στόχο την εκπαίδευση όλων των βαθμίδων, και μια συνοδευτική πλατφόρμα διαχείρισης ηλεκτρονικών βιβλίων. Ο διαγωνισμός ήταν άγονος, καθώς καμία από τις μόλις 6 προτάσεις που κατατέθηκαν δεν πληρούσε της προϋποθέσεις που είχαν τεθεί.
Στις 15 Μαρτίου είχε ολοκληρωθεί η υποβολή των προτάσεων και χτες ανέβηκαν στη σελίδα του διαγωνισμού το πρακτικό αξιολόγησης. Καθώς καμία οι 6 προτάσεις, με διαφορές μεταξύ τους ως προς τη βαθμολογία, δεν πληρούσε τις προδιαγραφές που είχε θέσει ο διαγωνισμό, δεν αποδόθηκαν τα αρχικά χρηματικά βραβεία που είχαν προκηρυχτεί (€15.000, €10.000, €5.000), αλλά τρεις έπαινοι (€4.000, €3.000, €2.000).
Οι προδιαγραφές που είχαν τεθεί ήταν σε γενικές γραμμές στα πλαίσια των δυνατοτήτων της σημερινής τεχνολογίας, χαρακτηριστικά που συναντάμε σήμερα στις περισσότερες συσκευές. Κάτι πιο προωθημένο ήταν στην ουσία ότι ήθελαν επεξεργαστή κειμένου, αλλά από την επιχειρηματολογία των αξιολογητών φαίνεται ότι υπήρχαν πολύ πιο ουσιαστικά προβλήματα, κάποιες προτάσεις μάλιστα ήταν πολύ γενικόλογες. Αντίθετα, στις προδιαγραφές κάτι που έλειπε είναι η πρόβλεψη για ενσωμάτωση ελληνικού λεξικό, κάτι αρκετά χρήσιμο και που μαζί με το ελληνικό πληκτρολόγια είναι από τους βασικούς λόγους να φτιάξει κανείς έναν ηλεκτρονικό αναγνώστη στην Ελλάδα. Μπορείτε να δείτε τις προτάσεις και την τελική αξιολόηση στο b.ook.gr.
Είναι αμφισβητήσιμο, πάντως, κατά πόσο θα μπορούσε έναν ηλεκτρονικός αναγνώστης να σχεδιαστεί εξολοκλήρου στην Ελλάδα. Πολύ λίγες συσκευές από αυτές που κυκλοφορούν είναι σχεδιασμένες τόσο στο hardware όσο και στο software από την εταιρεία που βάζει τελικά τη φίρμα της πάνω στη συσκευή. Στις περισσότερες περιπτώσεις πρόκειται για hardware που προέρχεται από την Κίνα ή την Ταϊβάν και οι ευρωπαϊκές ή αμερικανικές εταιρείες βάζουν το software και την υπηρεσία διανομής e-books μαζί με το περιεχόμενο. Συνολικό δικό τους σχεδιασμό κάνουν μόνο το Amazon για τα Kindle, το Barnes & Noble για το Nook και η Sony για τους Readers της. Η ίδια η παραγωγή μπορεί να γίνεται και πάλι στην Κίνα ή την Ταϊβάν και βέβαια η οθόνη είναι της ταίβανέζικης E Ink ή ο επεξεργαστής της Samsung, αλλά αυτό είναι εντελώς διαφορετικό από τις OEM συσκευές, όπου όλη η συσκευή ως προς το hardware (τουλάχιστον) είναι έτοιμο από άλλη εταιρεία.
Ίσως η λύση να βρίσκεται όχι στο σχεδιασμό μιας συσκευής από την αρχή, αλλά ενός software που υποστηρίζει ελληνικό πληκτρολόγιο και ελληνικό λεξικό. Αυτά είναι λύσεις που πατάνε στο υπάρχον software των συσκευών και δεν απαιτούν μεγάλη επένδυση ή πολύ χρόνο. Π.χ. ήδη υπάρχουν μια σειρά από λεξικά που ενσωματώνονται ως default λεξικά για το Kindle σε διάφορες γλώσσες. Θα μπορούσε να γίνει το ίδιο και για τα ελληνικά. Αντίστοιχες δυνατότητες, να φτιάξει κανείς δηλαδή το δικό του e-book-εφαρμογή, δεν υπάρχουν προς το παρόν, αλλά θα μπορούσε να δουλευτεί σε μια OEM συσκευή. Αυτοί οι στόχοι είναι πιο ρεαλιστικοί και θα ήταν ένα βήμα πέρα από τη σημερινή ελληνοποίηση των συσκευών που συνίσταται σε ελληνικό μενού, ελληνικούς τίτλους στα αρχεία και υποστήριξη των ελληνικών μέσα στα αρχεία.
Για γενικευμένη εισαγωγή ηλεκτρονικών αναγνωστών στην εκπαίδευση, πάντως, είμαστε λίγο μακριά ακόμα, είναι νωρίς (βλ. Ο Γιώργος Παπανδρέου, το “ηλεκτρονικό βιβλίο” και το σχολείο στην Ελλάδα). Κανείς δεν το έχει κάνει ως τώρα.
