Επισκεφθήκαμε το JukeBooks, τη συνδρομητική πλατφόρμα που ξεκινά με περισσότερα από 280 audiobooks
Δυναμική είσοδο στην αναδυόμενη αγορά των audiobooks στην Ελλάδα φιλοδοξεί να πραγματοποιήσει το JukeBooks, η συνδρομητική πλατφόρμα audiobooks του Ομίλου του Antenna που ξεκίνησε επίσημα τη λειτουργία της.
Οι αναγνώστες/ακροατές έχουν απεριόριστη πρόσβαση σε όλον τον κατάλογο του JukeBooks, ένα μοντέλο αντίστοιχο με το Netflix και το Spotify. Με την εγγραφή τους, οι χρήστες έχουν 15 ημέρες δωρεάν απεριόριστης ακρόασης και η μηνιαία συνδρομή κοστίζει €9.99, τιμή που μειώνεται περαιτέρω στο μισό με την ετήσια συνδρομή γνωριμίας στα €59.90. Στις εφαρμογές του JukeBooks για Android και iOS, τους συνδρομητές υποδέχονται περισσότεροι από 280 τίτλοι audiobooks στα ελληνικά από 10 εκδοτικούς οίκους, με επιλογές βιβλίων από τη σύγχρονη και την κλασική λογοτεχνία, την αυτοβελτίωση, τις βιογραφίες, το non-fiction για ένα ευρύ κοινό και τα βιβλία για παιδιά και εφήβους, κατάλογος που θα εμπλουτίζεται σταθερά. Anubis, Διόπτρα, Εκδόσεις Καστανιώτη, Εστία, Ίκαρος, Κάκτος, Key Books, Κλειδάριθμος, Μεταίχμιο και Μίνωας αποτελούν τους αρχικούς συνεργάτες του JukeBooks από πλευράς εκδοτικών οίκων.
Λίγο πριν την επίσημη πρεμιέρα του, ο eAnagnostis περιηγήθηκε και άκουσε audiobooks στις εφαρμογές του JukeBooks, που είναι πλέον δημόσια διαθέσιμες, και επιπλέον επισκέφτηκε τα studio και τα κεντρικά γραφεία του JukeBooks στο Μαρούσι. Μιλήσαμε εκτενώς με τον Γιώργο Πούτο, γενικό διευθυντή της πλατφόρμας, στην πρώτη συνέντευξη που παραχωρεί για το εγχείρημα του JukeBooks, ο οποίος μοιράστηκε μαζί μας την προσέγγισή του για τα audiobooks και τις προκλήσεις που αντιμετώπισε κατά την ανάπτυξη της υπηρεσίας
Η αρχή
Την τελευταία πενταετία τα audiobooks γνωρίζουν ραγδαία ανάπτυξη στην Ευρώπη και την Αμερική και πρωταγωνιστής είναι η ακρόαση ψηφιακών αρχείων μέσα από πλατφόρμες, κυρίως συνδρομητικές. Και το ενδιαφέρον για τα audiobooks συνέχισε να μεγαλώνει με την πανδημία. Όμως η αγορά audiobooks, έστω πολύ μικρότερη, ήταν στις χώρες αυτές υπαρκτή και πιο πριν, με τα CD ως κύριο μέσο διάθεσης και ακρόασης. Στην Ελλάδα, παρά τις περιορισμένες προσπάθειες που έγιναν στην εποχή των CD, τα audiobooks είναι κάτι καινούργιο. Προηγούμενα βέβαια υπάρχουν, με την ανάγνωση παραμυθιών, την απαγγελία ποιημάτων και το ραδιοφωνικό θέατρο, αλλά και πάλι έχουμε να κάνουμε με περιορισμένα ή παλαιότερα φαινόμενα.
Οι διαθέσεις στην Ελλάδα για τα audiobooks φαίνεται να αλλάζουν στην πρώτη καραντίνα, την άνοιξη του 2020. Τότε πολλοί, απομονωμένοι στα σπίτια τους, αρχίζουν να ηχογραφούν αποσπάσματα βιβλίων, ποιήματα, διηγήματα και, σπανιότερα, ολόκληρα βιβλία στον υπολογιστή ή το κινητό τους. Οι προσπάθειες αυτές προέρχονται από αναγνώστες, συγγραφείς, ηθοποιούς, αλλά και από κάποιους εκδοτικούς οίκους και ιδρύματα και συνεχίζονται και πέραν των lockdown με ποικίλη ένταση. Οι συσκευές για την ακρόαση υπάρχουν: είναι πρώτα και κύρια τα κινητά, αλλά και οι υπολογιστές, τα tablet, τα ασύρματα ακουστικά, και πιο περιορισμένα τα έξυπνα ηχεία και τα σύγχρονα ηχοσυστήματα στα αυτοκίνητα. Παράλληλα, τα podcasts, διαφορετικό αλλά συγγενές είδος με τα audiobooks, γνωρίζουν εκρηκτική αύξηση και παράγονται μαζικά και με πιο επαγγελματικό τρόπο. Σε αυτήν την περίοδο της άνθισης του audio έχουν τις ρίζες τους και τα σύγχρονα εγχειρήματα για audiobooks στην Ελλάδα.
Οι συζητήσεις για την είσοδο του Ομίλου του Antenna στην αγορά των audiobooks ξεκινούν από έναν συνδυασμό των διεθνών τάσεων και του ενδιαφέροντος για τα audiobooks στην Ελλάδα. Η πρωτοβουλία για αυτό που θα γινόταν στη συνέχεια το JukeBooks έρχεται το φθινόπωρο του 2020 από τον Greg Miall, διευθύνοντα σύμβουλο του Antenna Digital Ventures, υπεύθυνου για τα καινοτόμα ψηφιακά εγχειρήματα του ομίλου. Διαπιστώνοντας την εκρηκτική άνοδο των audiobooks στις αγγλοσαξονικές και σκανδιναβικές χώρες, o Greg Miall ξεκίνησε μαζί με την ομάδα του και σε συνεργασία με τον Γιώργο Πούτο να διερευνά την ωριμότητα της αγοράς στην Ελλάδα. Λαμβάνοντας θετικά μηνύματα, ξεκίνησαν να σχεδιάζουν το εγχείρημα επιδιώκοντας διεθνείς και εθνικές συνεργασίες και συγκρότησαν, στη συνέχεια, τον κεντρικό πυρήνα των στελεχών που εργάζονται για την πλατφόρμα.
Στη συζήτησή μας ο Γιώργος Πούτος, στέλεχος με σχετική εμπειρία από τα Public και την Cosmote, τονίζει ότι η δυναμική των διεθνών τάσεων δεν αρκεί. «Τα audiobooks δε θα επιτύχουν στην Ελλάδα απλά και μόνο επειδή αυτή είναι η τάση διεθνώς. Γι’ αυτό πριν ξεκινήσουμε, πραγματοποιήσαμε δύο κύματα ερευνών στην Ελλάδα για το πώς βλέπει τα audiobooks το κοινό. Αυτό που διαπιστώσαμε είναι μεγάλο ενδιαφέρον και προσμονή και ένα μεγάλο ποσοστό ανθρώπων που θέλουν να διαβάσουν αλλά έχουν περιορισμένο χρόνο».
Το JukeBooks επιχειρεί επίσης να εξασφαλίσει και την τεχνολογική πλευρά της υπηρεσίας και να αντλήσει καλές πρακτικές από πιο ώριμες αγορές, επιλέγοντας ως πάροχο για την πλατφόρμα και τις εφαρμογές της έναν διεθνή συνεργάτη με μεγάλη εμπειρία σε αντίστοιχα εγχειρήματα. Είναι η νορβηγική εταιρία Beat Technology, που συνεργάζεται επίσης με υπηρεσίες audiobooks και ebooks στη Νορβηγία (Faber), τη Δανία (Chapter), τη Γερμανία (Skoobe), τη Ρουμανία (AudioTribe) και την Ολλανδία (Fluister) και έχει ως επικεφαλής στρατηγικής τον Nathan Hull, με εκτενή εμπειρία και ηγετικές θέσεις σε ψηφιακά εγχειρήματα στον κλάδο του βιβλίου, μεταξύ άλλων στον Penguin Random House.
«Επιδιώξαμε να συγκεντρώσουμε όλα τα αναγκαία συστατικά για την επιτυχία του JukeBooks», επισημαίνει ο Γιώργος Πούτος, «και να κάνουμε τα βήματα με τη σωστή σειρά. Μελετώντας τη διεθνή αγορά audiobooks, επιλέξαμε ως καταλληλότερο το συνδρομητικό μοντέλο και προχωρήσαμε στην επιλογή διεθνούς πλατφόρμας, καθώς η σωστή τεχνολογική λύση ήταν κρίσιμη για την επιτυχία του εγχειρήματος. Στη συνέχεια παρουσιάσαμε το σχέδιό μας στους κορυφαίους Έλληνες εκδότες και είδαμε πολύ θετική διάθεση, αλλά και την επιθυμία να αναλάβουμε την παραγωγή εκμεταλλευόμενοι και την εμπειρία του ομίλου αλλά και τις διασυνδέσεις με ειδικούς στο κομμάτι αυτό . Έτσι θα εξασφαλίζαμε μια επαρκή σε μέγεθος συλλογή audiobooks». Συνολικά, το προσωπικό και οι συντελεστές, όπως αφηγητές, τεχνικοί ήχου, επιμελητές και ελεγκτές ποιότητες, που συνεργάζονται με το JukeBooks ξεπερνούν σήμερα τα 180 άτομα – χωρίς να υπολογίζονται στον αριθμό αυτό εκδότες και συγγραφείς.
Η ευκαιρία για το βιβλίο
Τα audiobooks είναι ο πιο ραγδαία αναπτυσσόμενος τομέας των εμπορικών εκδόσεων βιβλίου διεθνώς, στις ΗΠΑ με διψήφιο αριθμό ανάπτυξης για μια δεκαετία. Είναι ένα φαινόμενο όμως με ισχυρές ρίζες και στην ηπειρωτική Ευρώπη. Και έχει αποδειχτεί μια ευκαιρία για τον κλάδο του βιβλίου για να προσεγγίσει νέο και πιο νεανικό κοινό.
Πότε όμως ακούμε audiobooks; Στις περισσότερες περιστάσεις που ό,τι κάνουμε δεν απαιτεί την απόλυτη προσοχή μας – περιστάσεις που δε θα είχαμε τη δυνατότητα να διαβάσουμε ένα βιβλίο. «Έχει περιοριστεί ο χρόνος ανάγνωσης και πολλοί δεν έχουν σήμερα την υπομονή ή τη συγκέντρωση να διαβάσουν ένα βιβλίο. Αλλά υπάρχουν ευκαιρίες ανάγνωσης μέσα στη μέρα ακούγοντας το βιβλίο. Μπορείς να το ακούς όταν κάνεις τις δουλειές του σπιτιού, στις καθημερινές μετακινήσεις με τα μέσα μεταφοράς και το αυτοκίνητο, ειδικά στο καθημερινό μποτιλιάρισμα, ή σε μεγαλύτερα ταξίδια, όταν πηγαίνεις για περπάτημα ή βγάζεις τον σκύλο βόλτα και ακόμα και στο σούπερμαρκετ. Σε κάθε περίσταση που οι εργασίες δεν είναι απαιτητικές ή θεωρούνται χαμένος χρόνος. Και, με διαφορετικό τρόπο από το έντυπο βιβλίο, τα audiobooks μπορούν να προσφέρουν στιγμές χαλάρωσης πριν τον ύπνο για όλες τις ηλικίες», διαπιστώνει βασισμένος και στις έρευνες που πραγματοποίησαν κατά την προετοιμασία της πλατφόρμας ο γενικός διευθυντής του JukeBooks.
Η ορολογία για τα audiobooks μας δυσκολεύει στη συζήτηση. Είναι ένα άλλο είδος ανάγνωσης ή πρόκειται για ακρόαση; Μιλάμε για ακροατές ή για αναγνώστες; Οι αφηγητές διαβάζουν το κείμενο του βιβλίου, έντυπου ή ηλεκτρονικού, με τον κατάλληλο τόνο και χροιά φωνής αλλά παραμένοντας πιστοί στο αρχικό κείμενο. Άρα, από αυτήν την πλευρά, έχουμε να κάνουμε με το βιβλίο όπως το γνωρίζουμε ως σήμερα ως περιεχόμενο, αλλά σε μια νέα μορφή. Και ο αναγνώστης/ακροατής λέει συνήθως ότι έχει ακούσει το βιβλίο.
Τα audiobooks ως σήμερα φαίνονται πιο δημοφιλή για συγκεκριμένα είδη βιβλίου, όπως το αστυνομικό μυθιστόρημα, το φανταστικό και η επιστημονική φαντασία, η ρομαντική λογοτεχνία, η αυτοβοήθεια, το non-fiction και το δοκίμιο για το ευρύ κοινό, όπως βιβλία ιστορίας και πολιτικής, η επιστημονική εκλαΐκευση, τα παιδικά βιβλία και η εφηβική/νεανική λογοτεχνία – αλλά και βιβλία που γράφονται ειδικά για να γίνουν audiobooks. Όμως στο κόσμο των audiobooks έχουν βρει τη θέση τους και πολλά μυθιστορήματα της λογοτεχνικής πεζογραφίας και βιβλία κλασικής λογοτεχνίας. Οι εντυποανάπηροι αναμένουν επίσης να επωφεληθούν από έναν πολύ μαζικότερο και επαγγελματικά ηχογραφημένο κατάλογο audiobooks.
Το βέβαιο είναι ότι τα audiobooks δεν αντικαθιστούν το έντυπο βιβλίο αλλά λειτουργούν συμπληρωματικά ως προς αυτό. Αντίθετα με τα ebooks, όπου παραμένουμε όπως και στο έντυπο βιβλίο στην ανάγνωση με τη στενή έννοια, τα audiobooks δημιουργούν μια διαφορετική σχέση με το κείμενο που βασίζεται στην αφήγηση και την ακρόαση.
Από πολλές απόψεις, επομένως, τα audiobooks είναι μια ευκαιρία για το βιβλίο και τη διεύρυνση αναγνωστικού κοινού και των περιστάσεων όπου ο αναγνώστης θα στραφεί στο βιβλίο. Και όπως και τα ebooks, είναι μια εναλλακτική αναγκαία για τον εκδοτικό κλάδο και τους δημιουργούς ώστε να διαθέσουν τα βιβλία τους σε ψηφιακές μορφές στο περιβάλλον της πανδημίας, των αναταράξεων της εφοδιαστικής αλυσίδας και της αύξησης του κόστους του χαρτιού.
Το μοντέλο
Το JukeBooks είναι μια συνδρομητική υπηρεσία για audiobooks βασισμένη στο μοντέλο του Netflix και του Spotify. Οι συνδρομητές έχουν πρόσβαση σε όλον τον κατάλογο, χωρίς περιορισμούς στον χρόνο ακρόασης. Μπορούν επίσης να κατεβάσουν στην εφαρμογή τους τα audiobooks που επιθυμούν για να τα ακούσουν και χωρίς σύνδεση στο internet.
«Με τη μηνιαία συνδρομή στα €9.99, το JukeΒοοks κοστίζει για τους συνδρομητές τους ακόμα και λιγότερο από ένα έντυπο βιβλίο, αλλά δίνει πρόσβαση στο σύνολο της συλλογής μας. Αλλά πριν καν ξεκινήσει να καταβάλει τη συνδρομή του, ο χρήστης μπορεί με την εγγραφή του να δοκιμάσει την υπηρεσία μας δωρεάν για 15 ημέρες, με απεριόριστη πρόσβαση στο περιεχόμενο. Για την έναρξη λειτουργίας του JukeBooks προσφέρουμε και μια ετήσια συνδρομή στα €59.90, στη μισή τιμή δηλαδή σε σχέση με τη μηνιαία συνδρομή», μας περιγράφει τη συνδρομητική πρόταση του JukeBooks ο Γιώργος Πούτος. Στη μηνιαία συνδρομή υπάρχει αναμενόμενα η δυνατότητα ακύρωσης ανά πάσα στιγμή. Και τονίζει πως, πέρα από την τιμή και την ευκολία στη χρήση, πιστεύει στη συνδρομή για τις δυνατότητες πειραματισμού που δίνει στον ακροατή: «Με το συνδρομητικό μοντέλο μπορείς να δοκιμάσεις τα πάντα, να εξερευνήσεις νέα βιβλία και νέες κατηγορίες, να μάθεις νέους συγγραφείς και νέες φωνές. Μπορείς να ακολουθήσεις τον αφηγητή που προτιμάς ή να ακούσεις όσο επιθυμείς από ένα audiobook πριν αποφασίσεις ότι θες να το ακούσεις ολόκληρο».
Το συνδρομητικό μοντέλο είναι κάτι καινούργιο για τον κλάδο του βιβλίου, που παραδοσιακά βασίζεται στην πώληση του μεμονωμένου αντιτύπου, έντυπου ή ψηφιακού, και σε ένα σταθερό έσοδο ανά τίτλο για τον εκδότη και, κατ’ επέκταση, τους δημιουργούς. Οπότε πώς αμείβεται ο εκδότης στο Jukebooks; «Οι εκδότες έχουν έσοδα με βάση τα λεπτά ακρόασης του κάθε τίτλου», αναφέρει για τους όρους αμοιβής ο Γιώργος Πούτος, «και πληρώνονται για όσες φορές οι χρήστες ακούσουν τον τίτλο τους».
Υπογραμμίζει ότι οι εκδότες είναι συνεργάτες του JukeBooks και εκτιμά την αρμονική συνεργασία με τους 10 εκδότες που είναι launch partners του εγχειρήματος. «Σεβόμαστε το βιβλίο και τους συντελεστές του», μας λέει, «και από την αρχή θεωρήσαμε ότι το JukeBooks είναι μια προσπάθεια που δε θα την κάναμε μόνοι μας. Οι εκδότες ήταν ανοιχτοί να συζητήσουν και τελικά να υιοθετήσουν ένα επιχειρηματικό μοντέλο με διαφορετική φιλοσοφία από το παραδοσιακό. Έκαναν το δύσκολο βήμα να εντάξουν τα audiobooks στη ροή εργασιών τους και τα αντιμετώπισαν ως ένα νέο είδος βιβλίου, διαφορετικό από το έντυπο, με τους δικούς του κανόνες για να διασφαλίζεται η ροή της αφήγησης».
«Ακόμα και στην παραγωγή των audiobooks», μας διευκρινίζει, «η εμπλοκή μας υπάρχει για να διασφαλιστεί ένας πλούσιος κατάλογος τίτλων σε εύλογο χρονικό διάστημα, ενώ τα audiobooks που παράγονται θα ανήκουν τελικά στους εκδότες. Στο JukeBooks μας ενδιαφέρει η διανομή των audiobooks, η διάθεση στον τελικό χρήστη μέσω της πλατφόρμας, ενώ η παραγωγή είναι κάτι χωριστό. Γι’ αυτό και είμαστε ανοιχτοί στο να μας φέρουν οι εκδότες τα audiobooks που έχουν παράξει με δικά τους μέσα, όπως και έχει ήδη συμβεί, ή και να παράξουμε audiobooks για οποιονδήποτε εκδότη». Κάτι που συνεπάγεται πως το JukeBooks δεν έχει στα επόμενα σχέδιά του να λειτουργήσει και ως εκδότης audiobooks, εξασφαλίζοντας απευθείας δικαιώματα και προχωρώντας σε παραγωγή original audiobooks που θα διατίθενται επ’ άπειρον μόνο από τη δική του πλατφόρμα, πρακτική που έχει ακολουθεί το Netflix στις ταινίες και τις σειρές και το Audible και το Storytel στα audiobooks.
Η εφαρμογή
Η εξερεύνηση του καταλόγου και η ακρόαση των audiobooks του JukeBooks πραγματοποιείται μέσα από τις εφαρμογές που διαθέτει για Android και iOS (iPhone, iPad). Στο website www.jukebooks.gr υπάρχουν όλες οι πληροφορίες για την υπηρεσία και τις επιλογές συνδρομής, αλλά και ο κατάλογος με τα audiobooks με τις θεματικές του ταξινομήσεις και προτάσεις. Για τον χρήστη το website είναι αναγκαίο μόνο για να εγγραφεί και να επιλέξει ή να αλλάξει τη συνδρομή του. Στη συνέχεια βάζοντας τα στοιχεία του λογαριασμού του μεταφέρεται πλήρως στο περιβάλλον της εφαρμογής.
Το design της εφαρμογής, με λευκό ή σκούρο θέμα, είναι μοντέρνο, λειτουργικό και σαφές. Ο χρήστης γρήγορα εξοικειώνεται με το πού βρίσκεται τι και η περιήγηση και η έναρξη της ακρόασης γίνεται πάντα ομαλά, χωρίς τεχνικά απρόοπτα -κάτι που έχουμε συνηθίσει από τις μεγάλες διεθνείς πλατφόρμες streaming.
Στην κεντρική σελίδα της εφαρμογής μάς υποδέχονται τα ειδικά τετράγωνα εξώφυλλα κάθε audiobook που βασίζονται στο εξώφυλλο του έντυπου βιβλίου. Για ξεκίνημα υπάρχει ένας σύντομος οδηγός για την εφαρμογή που, εύστοχα, έχει τη μορφή του audiobook.Κατεβαίνοντας στην οθόνη μας έχουμε μια σειρά από προτάσεις για ακρόαση, που βασίζονται στις θεματικές προτάσεις της ομάδας του JukeBooks, στα κατηγορίες των βιβλίων, στην εξερεύνηση με βάση τον συγγραφέα, τον αφηγητή και τον εκδότη, ενώ κάθε μήνα ένας guest editor δημοσιεύει τις δικές τους επιλογές audiobooks, με την πρώτη προτεινόμενη λίστα να προέρχεται από τον ηθοποιό και αφηγητή της πλατφόρμας Δημήτρη Λάλο.
Οι πολλαπλές θεματικές προτάσεις audiobooks επιχειρούν να δώσουν ιδέες ακρόασης στον συνδρομητή και να το εξοικειώσουν με το βάθος του περιεχομένου. Έτσι έχουμε βιτρίνες με καλοκαιρινές επιλογές, best sellers, νέες κυκλοφορίες, βιβλία που έγιναν ταινίες, βιβλία που έχουν βραβευτεί, θρίλερ, βιβλία φαντασίας και τρόμου, βιβλία από γυναίκες ή άντρες συγγραφείς, βιβλία με ερωτική ή δραματική υπόθεση, κλασικά βιβλία, βιβλία για την «αρχαία σοφία και τις επιστήμες», την προσωπική ανάπτυξη, αλλά και με βάση τη διάρκειά τους, βιβλία με σύντομες αφηγήσεις. Ακολουθούν οι προτάσεις για τα νεανικά και παιδικά βιβλία, όπου, πέρα από τα best sellers και τις νέες κυκλοφορίες, βρίσκουμε προτάσεις για αγαπημένους ήρωες, την ανάπτυξη της συναισθηματικής νοημοσύνης και την αρχαία ελληνική μυθολογία κατά ηλικίες. Και, τέλος, οι εκδότες που συνεργάζονται με το JukeBooks παραθέτουν τις δικές τους προτάσεις. Για όποιον έχει υπόψη του κάποιον συγκεκριμένο τίτλο ή θεματική, η αναζήτηση φέρνει γρήγορα αποτελέσματα με βάση τον συγγραφέα, τον αφηγητή, τον εκδότη και άλλες λέξεις-κλειδιά, ενώ διατηρεί και ιστορικό των προηγούμενων όρων αναζήτησης.
Η σελίδα για το κάθε audiobook περιλαμβάνει τους συντελεστές της έντυπης έκδοσης και το οπισθόφυλλο, μας πληροφορεί για τη διάρκεια του audiobook και παρουσιάζει επιπλέον τον αφηγητή ή την αφηγήτρια. Εκεί βρίσκονται και οι δυνατότητες για προσθήκη του τίτλου στα αγαπημένα, κατέβασμα για offline ακρόαση, επισήμανση του audiobook ως ολοκληρωμένου, προσθήκη σε κάποια από τις προσωπικές συλλογές/ράφια στην ακουστική μας βιβλιοθήκη, άνοιγμα της λίστας των προσωπικών μας σελιδοδεικτών και σημειώσεων μέσα στο audiobook και, τέλος, αξιολόγηση του τίτλου που έχουμε ξεκινήσει ή ολοκληρώσει την ακρόαση.
Κάθε audiobook που ξεκινάμε να ακούμε παραμένει στο ιστορικό μας στην ενότητα «Τα βιβλία μου» και μας επιτρέπει να συνεχίσουμε από το σημείο που είχαμε μείνει. Ιδιαίτερα ικανοποιητικός είναι ο συγχρονισμός του τελευταίου σημείου ανάγνωσης μεταξύ των συσκευών, όπως είχα τη δυνατότητα να δοκιμάσω μεταξύ ενός iPhone και ενός iPad. Κατά την ακρόαση, μπορούμε να διαπιστώσουμε σε ποιο χρονικό σημείο του βιβλίου βρισκόμαστε και να μετακινηθούμε ελεύθερα στο χρονικό σημείο της επιλογής μας ή να αξιοποιήσουμε το αυτόματο βήμα για 30 δευτερόλεπτα προς τα εμπρός ή προς τα πίσω – βήμα που μπορεί πατώντας παρατεταμένα την επιλογή να ρυθμιστεί από τον χρήστη στα 10 δευτερόλεπτα, στο 1 λεπτό ή στα 5 λεπτά. Για την περιήγηση μέσα στο audiobook και την επισκόπηση του περιεχομένου του θα ήταν επιπλέον χρήσιμος ο πίνακας περιεχομένων του βιβλίου με δυνατότητα μετάβασης στο κάθε κεφάλαιο. Και από το περιβάλλον της ακρόασης έχουμε τη δυνατότητα να κατεβάσουμε τοπικά όλο το αρχείο του audiobook για να συνεχίσουμε την ακρόαση offline.
Στις χρήσιμες λειτουργίες κατά την ακρόαση που γίνονται όλο και πιο διαδεδομένες στον κόσμο του audio είναι:
– η αλλαγή ταχύτητας αφήγησης χωρίς να αλλάζει η χροιά της φωνής, έως 3 φορές πιο γρήγορα ή μια φορά πιο αργά,
– η δυνατότητα ορισμού χρονόμετρου ύπνου, από 15 λεπτά ως 1 ώρα
– η προσθήκη σελιδοδείκτη με τίτλο/σημείωση της επιλογής μας και μια λίστα με τους σελιδοδείκτες που ήδη έχει προσθέσει ο χρήστης
– ο διαμοιρασμός του ήχου μέσω Bluetooth σε κοντινές συσκευές ηχείων και τηλεόρασης ή σε συμβατό ηχοσύστημα αυτοκινήτου
– η λειτουργία αυτοκινήτου
Επικεφαλής της προσπάθειας για να προσαρμοστεί η πλατφόρμα της Beat στις ανάγκες του JukeBooks και της ελληνόφωνης αγοράς είναι η Χριστιάνα Κουδιγκέλη, product manager, που επιβλέπει όλα τα τεχνολογικά εργαλεία της υπηρεσίας, από το website έως τις εφαρμογές.
Το περιεχόμενο
Στο ξεκίνημά του το JukeBooks διαθέτει περισσότερους από 280 τίτλους audiobooks από τους εκδότες Anubis, Διόπτρα, Εκδόσεις Καστανιώτη, Εστία, Ίκαρο, Κάκτο, Key Books, Κλειδάριθμο, Μεταίχμιο και Μίνωα. Αυτοί οι 10 αποτελούν τους αρχικούς συνεργάτες (launch partners) του JukeBooks από πλευράς εκδοτικών οίκων.
Ήδη η πρώτη περιήγηση στην εφαρμογή και τον κατάλογο του JukeBooks, σε συνδυασμό με τη δυνατότητα για τον συνδρομητή να πατήσει και να ακούσει αμέσως όποιο audiobook επιθυμεί, δημιουργεί έναν ευχάριστο πονοκέφαλο για τον χρήστη: ποιο από όλα τα audiobook να ξεκινήσει πρώτο. Βρίσκει κανείς σειρά τίτλων είτε τον ενδιαφέρει η κλασική και πιο σύγχρονη λογοτεχνική πεζογραφία ή η πιο εμπορική πεζογραφία, τόσο από Έλληνες συγγραφείς όσο και μεταφρασμένα, καθώς και νεανική λογοτεχνία και non-fiction βιβλία για το ευρύ κοινό, με πρώτη κυκλοφορία σε έντυπη μορφή ακόμα και το 2022. Πολλές είναι οι επιλογές για παιδιά και για όσους ενδιαφέρονται για την αυτοβοήθεια, ενώ και η κατηγορία της σύγχρονης λογοτεχνίας έχει σημαντικό βάθος, καθώς περιλαμβάνει και τις πολύ δημοφιλείς στα audiobooks κατηγορίες των αστυνομικών, ρομαντικών και ιστορικών μυθιστορημάτων, των θρίλερ, των μυθιστορημάτων φαντασίας και επιστημονικής φαντασίας. Πέρα από τα πιο σύντομα παιδικά βιβλία, τα audiobooks μπορούν διαρκούν από λίγες ώρες αλλά να φτάνουν να ξεπερνούν και τις 10 σε κάποιες περιπτώσεις.
Σε μια πρώτη ματιά εντοπίζουμε γνωστά μεταφρασμένα μυθιστορήματα, όπως «Το δέμα» του Sebastian Fitzek (Διόπτρα), «Σε ζωντανή μετάδοση» της Camilla Lackberg (Μεταίχμιο), «Ο ήχος των πραγμάτων όταν πέφτουν» του Juan Gabriel Vásquez (Ίκαρος), «Καμένη ζάχαρη» της Avnie Doshi (Κλειδάριθμος) και «Η καμαριέρα» της Nita Prose (Μεταίχμιο), ενώ οι Βαγγέλης Γιαννίσης (Διόπτρα), Μίνως Ευσταθιάδης (Ίκαρος), Χρήστος Μαρκογιαννάκης (Μίνωας), Αγγελική Νικολούλη (Εκδ. Καστανιώτη) και Δημήτρης Σίμος (Μεταίχμιο) είναι οι Έλληνες συγγραφείς αστυνομικών μυθιστορημάτων του καταλόγου. Στα non-fiction, βρίσκουμε τα «Γεωγραφία για εντελώς αγεωγράφητους» που έχει γράψει «Η γεωγραφία είναι πολύ κουλ» (Διόπτρα), «Είμαστε αστρόσκονη» του Διονύση Σιμόπουλου (Μεταίχμιο), «Ανθρωπότητα» του Rutger Bregman (Κλειδάριθμος») και Πλάτωνα (Κάκτος). Στα κλασικά, μεταξύ άλλων, το «1984» και τη «Φάρμα των ζώων» του George Orwell (Κάκτος) και τη «Σκακιστική νουβέλα» του Stefan Zweig (Μίνωας). Στην αυτοβελτίωση εντοπίζουμε τίτλους όπως τα «Είσαι γ*μάτος είσαι γαμ*τη» της Jen Sincero (Κλειδάριθμος), «Γίνε άτρωτος» της Εύης Πούμπουρας (Κάκτος), «Ανάμεσα σε ηλίθιους» του Thomas Erikson (Διόπτρα).
Ακολουθούν τα εφηβικά και νεανικά μυθιστορήματα του Βασίλη Παπαθεοδώρου (Εκδ. Καστανιώτη), ενώ στα παιδικά βιβλία περιλαμβάνονται τίτλοι από την «Πέππα το γουρουνάκι» (Anubis), τη σειρά «Μικρές Καληνύχτες» (Μεταίχμιο) και τη σειρά «Πιτσιμπουίνοι» της Ευτυχίας Γιαννάκη (Ίκαρος) καθώς και πολλές επιλογές από κλασικά παραμύθια, βιβλία μυθολογίας και συντομευμένες εκδοχές κλασικών βιβλίων.
Στους αφηγητές περιλαμβάνονται γνώριμα πρόσωπα ηθοποιών αλλά και νέες φωνές που ταιριάζουν με την αφήγηση audiobooks, ενώ και μερικοί από τους συγγραφείς έχουν αναλάβει το εγχείρημα να διαβάσουν οι ίδιοι τα βιβλία τους. Έτσι, η Κοραλία Καράντη διαβάζει τα βιβλία «Η μητέρα του σκύλου» του Παύλου Μάτεσι (Εκδ. Καστανιώτη), «Μικρά Αγγλία» της Ιωάννας Καρυστιάνη (Εκδ. Καστανιώτη) και «Manhattan Transfer» του John Dos Passos (Μεταίχμιο) και ο πρωταγωνιστής της σειράς «Σασμός» Δημήτρης Λάλος αφηγείται το μυθιστόρημα «Σασμός» του Σπύρου Πετρουλάκη (Μίνωας), ενώ στους πιο αναγνωρίσιμους ηθοποιούς που αφηγούνται περιλαμβάνονται επίσης οι Παναγιώτα Βλαντή, Ειρήνη Μπαλτά, Ανδρομάχη Μαρκοπούλου και Θάνος Χρόνης. Στις νέες φωνές που μπαίνουν με αξιώσεις στην αφήγηση βιβλίων συγκαταλέγονται οι Κωστής Λυμπερόπουλος, Αλέξανδρος Χούντας, Παναγιώτης Γουρζουλίδης, Βασιλική Διαλυνά, Βαλάντης Γαούτσης και Ειρήνη Καζάκου.
Η Ζυράννα Ζατέλη δίνει ιδιαίτερο και προσωπικό χρώμα διαβάζοντας το τελευταίο της μυθιστόρημα «Ορατή σαν αόρατη» (Εκδ. Καστανιώτη). Ο Στέφανος Ξενάκης διαβάζει το βιβλίο του «Το δώρο» (Key Books), ενώ η Ελευθερία Μεταξά διαβάζει το μυθιστόρημά της «Αθώοι ένοχοι» (Μίνωας) και ο συγγραφέας και ηθοποιός Κώστας Κρομμύδας αφηγείται τα βιβλία του «Ακάκιε» (Διόπτρα) και «Δούρειος Ίππος» (Διόπτρα) αλλά και παιδικά βιβλία άλλων συγγραφέων. Ο Αντώνης Παπαθεοδούλου αφηγείται τα παιδικά βιβλία του «Ο μύθος της αράχνης» (Μεταίχμιο) και «Ο ραφτάκος των λέξεων» (Μεταίχμιο) και, μαζί με τη Μαρία Αγγελίδου, τα παιδικά βιβλία της σειράς «Καράβια» (Ίκαρος), που έχουν γράψει από κοινού.
Αποσπάσματα από τα audiobooks του JukeBooks είναι διαθέσιμα για ακρόαση στο Facebook και το Instagram της πλαφόρμας.
Ακούγοντας δείγματα από αρκετά audiobooks, διαπιστώνουμε την καλή ποιότητα ήχου και ότι η αφήγηση είναι σταθερή, με ρυθμό, που ζωντανεύει το κείμενο, χωρίς να ξεφεύγει σε πιο θεατρική περφόρμανς που δε θα ταίριαζε στην ανάγνωση ενός βιβλίου. Αναμενόμενα πιο ζωηρή είναι η αφήγηση στα παιδικά βιβλία ενώ σε αρκετές περιπτώσεις, όπως στην απόδοση των ήχων των ζώων, οι αφηγητές έχουν αποδειχθεί πιο δημιουργικοί.
«Στόχος μας ήταν να έχουμε από την αρχή έναν ικανό αριθμό τίτλων για τη συνδρομητική μας πλατφόρμα και να δίνουμε πολλαπλές επιλογές ακρόασης στους συνδρομητές μας. Ο κατάλογός μας θα συνεχίσει να εμπλουτίζεται με δεκάδες τίτλους τον μήνα, ενώ με τη σήμανση Behind the Book είναι διαθέσιμες στην εφαρμογή μας αποκλειστικές συνεντεύξεις σε μορφή audiobook με τους συγγραφείς των βιβλίων», επισημαίνει ο Γιώργος Πούτος.
Η παραγωγή
Ο χώρος των studio του JukeBooks είναι ένας νέος κόσμος για το βιβλίο, έξω από το περιβάλλον και τα εργαλεία που έχει συνηθίσει ο συγγραφέας και ο επαγγελματίας του βιβλίου. Και η παραγωγή audiobooks είναι μια διαδικασία πιο σύνθετη από αυτό που αναμέναμε.
«Είναι μια διαδικασία που έχει πολύ μελέτη από πίσω της και βελτιώνεται συνεχώς με στόχο τη διασφάλιση της ποιότητας», εξηγεί ο Γιώργος Πούτος. Μας ξεναγεί στα 5 studio που λειτουργούν στα κεντρικά γραφεία του JukeBooks στο Μαρούσι. Εδώ η ορολογία και το περιβάλλον είναι διαφορετικό από τα τυπογραφεία και την επιτραπέζια σελιδοποίηση των εκδοτικών οίκων. Οι υπολογιστές παραμένουν κεντρικοί, αλλά μιλάμε για μόνωση, μικρόφωνα, εξωτερικές κάρτες ήχου υψηλής απόδοσης, mastering και stand για το iPad από όπου διαβάζουν οι αφηγητές το βιβλίο – αν και πολλοί αφηγητές φέρνουν μαζί τους και το έντυπο βιβλίο έχοντας προετοιμαστεί από πριν με πολλές χειρόγραφες σημειώσεις, πάνω στο κείμενο.
Ο Ηλίας Λάκκας, διευθυντής παραγωγής με μακρά εμπειρία στον χώρο της μουσικής, μας διαβεβαιώνει ότι η ηχογράφηση ενός audiobook διαφέρει από την ηχογράφηση της μουσικής. To JukeBooks οδηγήθηκε έτσι στη δημιουργία studio ειδικά για την ηχογράφηση audiobooks, αξιοποιώντας τις διεθνείς καλές πρακτικές με επιτόπια έρευνα σε studio του εξωτερικού.
Συνολικά για την προετοιμασία του λανσαρίσματος το JukeBooks χρησιμοποίησε 29 studio σε διαφορετικές τοποθεσίες στην Ελλάδα και μια δεξαμενή από 130 φωνές, αποτέλεσμα επιλογής από δοκιμαστικές ηχογραφήσεις, για να επιτύχει πλήθος ποιοτικών ηχογραφήσεων πριν την έναρξη της λειτουργίας του.
Διευθύντρια περιεχομένου για το JukeBooks είναι η Άννα Νάνη, βιβλιοθηκονόμος με εμπειρία από τον Ελευθερουδάκη και τα Public, που είναι επιφορτισμένη με την επιλογή των τίτλων που θα ηχογραφηθούν καθώς και το ταίριασμα του βιβλίου με την κατάλληλη φωνή και τον τρόπο της αφήγησης. Ο εκδότης ακούει και εγκρίνει τον αρχικό πιλότο που ηχογραφείται για το κάθε βιβλίο, όπως και εγκρίνει το τελικό αποτέλεσμα. Ενδιάμεσα, η σταθερή ποιότητα του ηχογραφήματος και η απάλειψη λαθών στην ανάγνωση και το ύφος διασφαλίζονται μέσα από την επεξεργασία και τη διόρθωση των αρχείων, που μπορεί να οδηγήσει στην εκ νέου αφήγηση αποσπασμάτων του βιβλίου. Συχνά χρειάζεται να αναζητηθούν δημιουργικές λύσεις για την ανάγνωση των βιβλίων, όπως στην περίπτωση των υποσημειώσεων ή στην περίπτωση πινάκων και εικόνων.
Οι προοπτικές
Το JukeBooks ξεκίνησε τη λειτουργία και η προώθησή του αναμένεται να επωφεληθεί από την ένταξή του, μέσω του Antenna Digital Ventures, στον Όμιλο του Antenna. Θα είναι η πρώτη καμπάνια για τη υιοθέτηση των audiobooks στην Ελλάδα σε μαζική κλίμακα, που θα περιλαμβάνει και τηλεοπτικά διαφημιστικά σποτ, και ένα ορόσημο για την επιτυχία της ακρόασης βιβλίων στο ελληνόφωνο αναγνωστικό κοινό.
Το JukeBooks αποτελεί την πρώτη ολοκληρωμένη πρόταση, από πλευράς πλατφόρμας και περιεχομένου, για συνδρομές στα audiobooks στην Ελλάδα. Και η διεθνής τάση για το ψηφιακό περιεχόμενο είναι οι συνδρομές, μοντέλο που απαιτεί πάντως στρατηγική και κεφαλαιακή στήριξη.
Τα audiobooks στην Ελλάδα έρχονται ήδη από πολλές πλευρές. Από τα δωρεάν audiobooks που συγκεντρώνει και φιλοξενεί η Ανοικτή Βιβλιοθήκη, άλλα επαγγελματικές και άλλα ιδιωτικές παραγωγές, έως τη λειτουργία της πλατφόρμας Bookvoice από το φθινόπωρο του 2021, με περισσότερα από 160 audiobooks σήμερα, που πωλούνται μεμονωμένα και διαβάζονται από γνωστούς ηθοποιούς, και έως τις προσπάθειες του TapeTales με συνδρομή για audiobooks από τις Εκδόσεις Άγκυρα και του Auvril που πειραματίζεται με συνδρομές και μεμονωμένες πωλήσεις κυρίως σε μη εμπορικούς τίτλους. Παράλληλα, οι Εκδόσεις Anubis προχωρούν στη δική τους παραγωγή και διάθεση audiobooks και οι Εκδόσεις Ψυχογιός αναζητούν αφηγητές.
Μπαίνουμε επομένως σε μια εποχή πειραματισμού για τους αναγνώστες, τους εκδότες, τους δημιουργούς και τις πλατφόρμες. Οι προοπτικές είναι στην πραγματικότητα θετικές, καθώς οι συσκευές για την ακρόαση είναι διαθέσιμες και αναγνώστες αλλά και μη αναγνώστες δείχνουν διάθεση να ακούσουν βιβλία. Μεγάλο ρόλο θα παίξει η διαθεσιμότητα και η συνεχής προσθήκη premium περιεχομένου, εμπορικών τίτλων επαγγελματικά ηχογραφημένων που θα τραβήξουν το ενδιαφέρον του κοινού, και οι λειτουργικές και ενοποιημένες πλατφόρμες διάθεσης και ακρόασης. Νέες δυναμικές θα αναπτυχθούν καθώς οι παραδοσιακοί εκδότες συνεργάζονται με εγχειρήματα που δεν προέρχονται από τον χώρο του βιβλίου, ενώ πιθανόν η ελληνική αγορά δε θα φιλοξενεί προοπτικά τόσες πλατφόρμες audiobooks ή βιβλία που έχουν ηχογραφηθεί επαγγελματικά δύο φορές.
Οι καιροί είναι όμως ενδιαφέροντες για το επόμενο βήμα στον ψηφιακό μετασχηματισμό του κλάδου του βιβλίου και αναμένουμε να δούμε ποιος και πώς θα ανοίξει την αγορά audiobooks στην Ελλάδα. Από την πλευρά των εκδοτών και των συγγραφέων, υπάρχουν προσδοκίες πως τα βιβλία τους θα βρουν νέα δίοδο προς τους αναγνώστες αλλά και σε ένα νέο και νεανικότερο κοινό. Οι ήδη αναγνώστες θα έχουμε ακόμα περισσότερες αφορμές να είμαστε σε μεγαλύτερη επαφή με το βιβλίο, ακούγοντας βιβλία σε περιστάσεις που δε θα μπορούσαμε να διαβάσουμε ή ακούγοντας βιβλία που δε θα διαβάζαμε απαραίτητα. Και με το JukeBooks θα έχουμε πλέον τη δυνατότητα, αναγνώστες, εκδότες και συγγραφείς, να δοκιμάσουμε το συνδρομητικό μοντέλο για τα audiobooks με έναν επαρκή αριθμό τίτλων.
